„Historia w dialogu” – cykl wykładów o stosunkach polsko-ukraińskich

Cykl wykładów przeprowadzonych między listopadem 2022 a kwietniem 2023 pt. „Historia w dialogu” miał na celu zbliżenie środowisk edukacyjnych uczelni i szkół oraz pogłębianie i popularyzację wiedzy naukowej. Liczył łącznie pięć spotkań, podczas których przedstawiano aktualny stan badań dotyczący wzajemnych stosunków polsko-ukraińskich kształtujących się od XX w. do czasów współczesnych na tle relacji z Rosją. Raz w miesiącu pracownicy naukowi Instytutów Historii i Politologii Uniwersytetu Gdańskiego występowali z serią miniwykładów, dbając o interakcje pomiędzy nauczycielami oraz pracownikami naukowymi.

Wsparciem technicznym były: studio streamingowe PCEN oraz platforma ClickMeeting w jakości full HD (z możliwością zadawania pytań bezpośrednio ze studia stacjonarnie lub przy użyciu komunikatora – poprzez czat lub funkcję Video Live dostępne na platformie).

Omawiany cykl poruszał następujące zagadnienia:
• stosunki polsko-ukraińskie od XX w. do czasów współczesnych;
• Ukraińcy i kościół grekokatolicki w Polsce;
• wzajemne relacje polsko-ukraińskie na tle polityki rosyjskiej;
• elementy myśli politycznej ww. stron;
• relacje sąsiedzkie, uwarunkowania międzynarodowe, polityka zagraniczna;
• wzajemne postrzeganie narodów i stosunek elit do zmieniającej się konfiguracji geopolitycznej w Europie Wschodniej (od 1990 r. do współczesności);
• diagnoza obecnej sytuacji społeczno-politycznej i ewentualne warianty przyszłości wzajemnych relacji sąsiedzkich (w szczególności polsko-ukraińskich).

W części historycznej jako prelegenci wystąpili pracownicy naukowi UG: prof. Eugeniusz Koko i prof. Igor Hałagida. Pierwszy z wykładów pt. Stosunki polsko-ukraińskie w I połowie XX wieku dotyczył kształtowania się świadomości narodowej i odrębności kulturowej Ukraińców. Drugi – Stosunki polsko-ukraińskie w II połowie XX wieku – uwzględniał kwestie mniejszości ukraińskiej
oraz sytuacji kościoła unickiego w Polsce. Trzeci wykład, zatytułowany Jak do tego doszło? Rosyjska agresja na Ukrainę w historycznej perspektywie poruszał problematykę sporów rosyjsko-ukraińskich w kontekście propagandy i mitów historycznych Kremla.

W części politologicznej ekspertem zewnętrznym był pracownik naukowy UG prof. Wojciech Grabowski. Czwarty w kolejności wykład, zatytułowany Polska polityka wschodnia po 1990 r. – przegląd w kontekście stosunków polsko-ukraińskich, ogniskował się wokół polskiej polityki wobec Ukrainy. Ostatni, piąty, wykład pt. Wojna hybrydowa. Analiza na podstawie aktualnej wojny w Ukrainie uwzględniał elementy zastosowania tej strategii przez Rosjan wobec Ukraińców.

Koordynatorami projektu byli pracownicy PCEN: starszy specjalista ds. organizowania doskonalenia Piotr Zubowicz oraz nauczyciel-konsultant ds. historii i WOS-u Grzegorz Rutkowski.

Materiały w postaci podcastów i nagrań audio-wideo zostaną umieszczone na stronie internetowej PCEN oraz będą do dyspozycji nauczycieli historii i wiedzy o społeczeństwie, do wykorzystania w procesie edukacyjnym.